تلاش در غربت برای نگهداشت موسیقی قدیمی افغانستان

3 میزان 1402

aee3a374-4496-4213-af0f-3a9d9a0b7472.jpg

یک دوکان‌دار در” پاکستان”، بیش از ۱۰۰۰ نوار موسیقی کم‌یاب را برای خنثی کردن خراب‌کاری های فرهنگی طالبان، جمع‌آوری کرده‌ است. طرفداران موسیقی افغانستان تا هزاران روپیه را به کارگاه “محمد حسن زمری” فقط برای یک نوار کاست تقدیم می‌ کنند. 

زمری، یک پناهنده افغان در پاکستان، امیدوار است که روزی مجموعه بیش از ۱۰۰۰ نوار موسیقی کم‌یاب و قدیمی افغانستان در سبک‌های مختلف را دیجیتالی کند.

برخی از هنرمندان به این باور اند، که طالبان فقط از دین به عنوان بهانه‌ی برای ممنوع کردن موسیقی استفاده می‌کنند و می‌گویند که در اسلام حرام است. 

زمری می‌گوید، که این درست نیست و موسیقی بخشی از فرهنگ ما برای قرن‌هاست؛ اما طالبان بی‌معنا آن را ممنوع کرده‌اند. 

زمری در جریان تهاجم شوروی از افغانستان مهاجر شد، و چند سال پس از پایان جنگ به کشور بازگشت. او دوباره در سال ۱۹۹۶ افغانستان را ترک کرد و از آن زمان تا کنون کارگاه تعمیر ضبط صوت و تلویزیون را راه اندازی کرده‌است. بیشتر فضای کارگاه کوچک او را دسته‌های نوار کاست اشغال می‌کند. مجموعه او شامل نوارهای موسیقی‌دانان مشهور افغانستان از جمله: ناشناس و تاج محمد است. 

او می‌گوید: «من خودم ضبط صوت بسیاری از خوانندگانی را انجام داده‌ام که در دهه ۱۹۹۰ از افغانستان مهاجر شده‌ و به پیشاور آمده‌‌‌ام .» 

زمری افزود:« عشق به موسیقی تا هنوز وجود دارد، اما طالبان آن را ممنوع کرده‌است. خواننده های زیادی داریم اما به دلیل ممنوعیت نمی توانند اجرا کنند».

زمری با گوش دادن و کاپی کردن کاست‌های خود، خاطرات زمان‌هایی را به یاد می‌آورد که مخاطبان افغانستان می‌توانستند با آزادی از موسیقی و فرهنگ لذت ببرند. همان آزادی که برای موسیقی‌دانان و هنرمندان، مردان و زنان اعطا می‌شد. 

زمری می گوید که آن روزهای طلایی قدیم بود و نسل امروز متأسفانه چیز زیادی درباره آن روزهای موسیقی نمی‌دانند. 

او می‌ گوید:« کسانی که این آهنگ‌ها را شنیده‌اند یا در آن دوران زندگی کرده‌اند، کسانی هستند که برای خرید کاست می‌آیند. واقعاً دلم می‌شکند که نسل جدید به آنها گوش نمی‌دهد. این آهنگ‌ها درباره‌ی ضرر جنگ و اهمیت صلح هستند ».

زمری افزود است که افراد زیادی می‌پرسند، که چرا اینقدر به آهنگ های چند دهه‌ی قبل علاقه دارم؟
پاسخ من همیشه این‌گونه است « برخی از افراد به سیگار کشیدن معتاد هستند، برخی از مردم حیوانات خانگی را دوست دارند و برخی به بسیاری چیزهای دیگر علاقه دارند. من به موسیقی افغانی معتاد هستم. این سرگرمی و علاقه من است ».

این در حالی است که از زمان باز پس‌گیری کنترول کشور در ( ۱۵ اگست  ۲۰۲۱ )، طالبان موسیقی و هنر را حرام دانسته و در ماه جولای، آنها آتش سوزی آلات موسیقی را آغاز کردند، و به افغان ها یادآوری کردند که فروش آلات موسیقی جرم قابل مجازات است.
ساره رسولی
خبرگزاری‌پگاه-PagahNews#